Tiêu chảy sau cai sữa ở heo là nguyên nhân hàng đầu khiến heo chậm lớn, kém đồng đều và tăng chi phí thuốc. Kiểm soát tốt dinh dưỡng, môi trường và vi sinh đường ruột là chìa khóa giúp giảm tiêu chảy hiệu quả.

Vì sao heo con dễ bị tiêu chảy sau cai sữa?

Cai sữa là giai đoạn heo con chịu nhiều biến đổi sinh lý – dinh dưỡng – môi trường. Sự thay đổi đột ngột khiến hệ tiêu hóa và miễn dịch suy giảm, tạo điều kiện thuận lợi cho tiêu chảy bùng phát.

1. Hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện

• Lượng men tiêu hóa (lactase, amylase, trypsin) thấp

• Niêm mạc ruột mỏng, dễ tổn thương

• Hệ vi sinh chưa ổn định
   

2. Thay đổi thức ăn từ sữa sang cám

• Đạm thực vật khó tiêu

• Tinh bột lên men → sinh acid → tiêu chảy dinh dưỡng

• Cám kém chất lượng càng làm tình trạng nặng hơn
   

3. Stress sau cai sữa

• Stress tách mẹ

• Stress thay chuồng – thay bạn

• Stress thời tiết
   

4. Mất miễn dịch thụ động

Kháng thể IgG từ sữa mẹ giảm mạnh trong 3 - 5 ngày sau cai.

5. Vi khuẩn và ký sinh trùng

• E. coli (nguyên nhân số 1)

• Clostridium

• Salmonella

• Coccidia

Dấu hiệu nhận biết tiêu chảy sau cai sữa ở heo

• Phân lỏng màu vàng – xám – bọt khí

• Heo con ủ rũ, giảm ăn

• Sụt cân nhanh

• Bụng hóp, lông xù

• Một số trường hợp sốt nhẹ, mất nước

Nếu 20 - 30% heo trong ô bị tiêu chảy → cần xử lý ngay theo quy trình.

Giải pháp kiểm soát tiêu chảy sau cai sữa ở heo con

1. Ổn định hệ vi sinh đường ruột (GI microbiota control)

Men vi sinh (Probiotics)

• Lactobacillus

• Bacillus subtilis

• Bifidobacterium
   

Với công dụng:

• Giảm vi khuẩn gây bệnh

• Tăng lợi khuẩn → phân đẹp hơn

• Giảm tiêu chảy do rối loạn hệ ruột

Men tiêu hóa (Enzymes)

• Xylanase

• Beta-glucanase

• Protease

Giúp heo tiêu hóa đạm – tinh bột tốt hơn.

Axit hữu cơ (Organic Acids)

• Citric, formic, butyric

• Giảm pH ruột → ức chế E.coli

• Kích thích tái tạo nhung mao ruột
   

-> Bộ ba probiotic + enzyme + acid hữu cơ là giải pháp tối ưu sau cai sữa.

2. Quản lý khẩu phần ăn đúng khoa học

Giai đoạn 0 - 3 ngày sau cai

• Không cho ăn nhiều → tránh quá tải ruột

• Chia 4 - 5 bữa nhỏ/ngày

• Cám pre-starter dễ tiêu, giàu sữa bột + whey

Những lưu ý quan trọng

• Tránh cám đạm cao >20%

• Không dùng cám mốc, cám quá béo

• Nước uống phải sạch (pH 6,5 - 7,5)
   

3. Tăng sức đề kháng tổng thể

Vitamin cần thiết

• Vitamin A, D3, E: bảo vệ niêm mạc ruột

• Vitamin C: giảm stress

• B-complex: tăng chuyển hóa

Khoáng vi lượng

• Kẽm: tái tạo niêm mạc ruột, giảm tiêu chảy

• Selenium: chống oxy hóa

• Đồng & mangan: hỗ trợ miễn dịch

4. Kiểm soát môi trường chuồng trại

Nhiệt độ lý tưởng

• 28 - 30°C (trong tuần đầu sau cai)

• Tránh gió lùa vào chuồng

• Giữ nền khô ráo → giảm vi khuẩn

Mật độ

• 8 - 12 con/m² tùy trọng lượng

• Mật độ nuôi quá cao → tăng tiêu chảy do stress

Vệ sinh – sát trùng

• Sát trùng chuồng sau mỗi lứa

• Khử trùng máng ăn – uống hàng ngày
   

5. Phòng bệnh qua vaccine & tiêu độc

• Vaccine E.coli, Coccidia, Mycoplasma (tùy trại)

• Rửa – sát trùng định kỳ bằng iodine, BKC, chlorine dioxide

 Quy trình xử lý khi heo con bị tiêu chảy sau cai sữa

Bước 1: Phân loại

• Heo có triệu chứng nhẹ → bổ sung điện giải – men

• Heo có triệu chứng nặng → cách ly riêng để tránh lây cho đàn
   

Bước 2: Bổ sung nước – điện giải

• Oresol, vitamin C

• Tránh cho heo mất nước

Bước 3: Dùng kháng sinh khi nghi nhiễm khuẩn (Tuân thủ hướng dẫn thú y)

• Colistin

• Enrofloxacin

• Florfenicol

Bước 4: Bổ sung men + axit hữu cơ để phục hồi ruột

Bước 5: Điều chỉnh cám & mật độ nuôi

Giải pháp phòng ngừa tiêu chảy sau cai sữa hiệu quả nhất

• Cai sữa đúng thời điểm: 25 - 28 ngày, 7 - 9 kg

• Cho ăn tập ăn sớm từ ngày 10 - 12

• Giữ chuồng khô – ấm – thoáng

• Bổ sung probiotic + acid hữu cơ

• Tránh thức ăn có nhiễm độc tố nấm, mốc

• Chuồng thay đổi nhẹ nhàng, tránh stress

• Tiêm phòng đầy đủ

Lưu ý

Ti.êu ch.ảy sau cai sữa ở heo là vấn đề thường gặp, nhưng có thể kiểm soát hiệu quả nếu người nuôi:

1. Ổn định hệ vi sinh ruột

2. Dùng khẩu phần thức ăn chuẩn theo từng giai đoạn nuôi

3. Kiểm soát môi trường

4. Bổ sung vitamin – khoáng hợp lý

5. Xử lý kịp thời khi có dấu hiệu đầu tiên
    

Mind Farm đồng hành cùng bà con trong kỹ thuật quản lý – dinh dưỡng – phòng bệnh để giảm tiêu chảy và tăng trưởng tối ưu cho heo con.